- Na Alaskę sprowadziła mnie miłość. Oczywiście Alaska sama w sobie zawsze była bardzo wysoko na liście moich podróżniczych marzeń, ale nigdy nie planowałem wyprowadzki w tak odległe miejsce - opowiada zapytany o pomysł na przeprowadzkę do tak odległej krainy Damian Hadaś Polak, który od ponad roku mieszka na Alasce opisuje jej rzeczywistość i mieszkańców. Tłumaczy też, co go zaskoczyło Autor bloga "Kierunek Alaska" wyjaśnia, jakie znaczenie ma bogactwo złóż Alaski w kontekście gospodarki stanu - Nie czuję się niestety bezpieczniej ani na Alasce, ani tym bardziej w Stanach Zjednoczonych. Na Alasce, podobnie jak w większości USA, dostęp do broni jest powszechny i niezwykle prosty, a w połączeniu z problemem z bezdomnością czy skrajnymi nierównościami społecznymi daje wybuchową i niebezpieczną mieszankę - mówi zapytany o bezpieczeństwo - Spadek ceny ropy wydobywanej w okręgu North Slope na Alasce będzie miał istotne znaczenie dla stanowej przyszłości - tłumaczy Damian w kontekście koronawirusa W ramach naszej kampanii "WybieramyPrawdę" przypominamy wybrane teksty Onetu, które wpłynęły na otaczającą nas rzeczywistość. W najbliższych miesiącach na stronie głównej będą prezentowane kolejne artykuły z serii. Karolina Walczowska: Alaska jest bardzo tajemniczym, choć największym stanem USA. Kojarzy się wielu głównie z wieczną zimą i niedźwiedziami polarnymi. W dodatku (wg danych z 2017 roku) mieszka tam mniej ludzi niż w Krakowie. Damian Hadaś: Alaska to rzeczywiście największy stan USA, którego potęgę warto sobie uświadomić. Mówimy o stanie, którego powierzchnia jest ponad pięciokrotnie większa od całej Polski, a przy tym liczba mieszkańców rzeczywiście mniejsza niż w samym Krakowie. Pamiętajmy też, że prawie połowa z 730 tysięcy ludzi żyje w Anchorage, największym mieście Alaski. Zdecydowana większość obszaru stanowego pozostaje więc wciąż zupełnie dzika i niezaludniona. Co do niedźwiedzi muszę dodać, że te polarne występują tylko na północy Alaski, zdecydowanie przeważają niedźwiedzie brązowe i czarne. Warto odnieść się też do innych skojarzeń na temat Alaski, ponieważ to właśnie z nimi często zdarza mi się mierzyć jako organizatorowi turystyki. Rzeczywiście, zimy potrafią się u nas dać we znaki i w tym roku mieliśmy piękną, mroźną i śnieżną zimę w Anchorage - taką, o której marzyłem w ostatnich latach, mieszkając jeszcze w Polsce. Klimat, właśnie ze względu na powierzchnię, jest tutaj jednak bardzo mocno zróżnicowany. Dla przykładu Interior charakteryzuje się u nas srogimi zimami, z temperaturami często spadającymi poniżej -20, a nawet -30 st. Celsjusza; ale już mieszkańcy Alaski południowo-wschodniej częściej za oknami zimą widzą mieszankę deszczu ze śniegiem. Przy tak olbrzymim terenie ciężko o generalizację, dlatego łatka wiecznie zimnej krainy nie jest słuszna. Latem, gdy dni praktycznie nigdy się u nas nie kończą, temperatury regularnie dochodzą do 25 stopni na plusie, co odczuliśmy na własnej skórze w poprzednim roku. Paradoksalnie to właśnie późno przychodzące zimy, nieznośnie upały, brak opadów i konsekwencje za tym idące martwią nas dzisiaj bardziej niż zimowe mrozy. Nauka potwierdza, że skutki ocieplenia klimatu na Alasce są widoczne znacznie szybciej niż innych częściach globu. Już teraz pojawiają się tu wielkie problemy z zanikającą "wieczną" zmarzliną czy szalejącymi dzikimi pożarami, które bez opadów trwają nawet po kilka miesięcy. Ale skąd pomysł, żeby przeprowadzać się na drugi kraniec świata? Na Alaskę sprowadziła mnie miłość. Oczywiście Alaska sama w sobie zawsze była bardzo wysoko na liście moich podróżniczych marzeń, ale nigdy nie planowałem wyprowadzki w tak odległe miejsce. Elizabeth, moją żonę, poznałem na Islandii, gdzie ja oprowadzałem grupy turystyczne z Polski po wszystkich zakamarkach wyspy (jako polskie biuro podróży Niceland), a gdzie Elizabeth studiowała język islandzki po przeprowadzce z Kolorado. Po pewnym czasie wspólnie ustaliliśmy, że na start przeprowadzka do USA będzie bardziej sensowna i po prawie roku mieszkania w Polsce otrzymaliśmy wszystkie zgody i papiery. Polskie biuro zostało zamknięte ze względu na wymogi związane z emigracją. Oficjalnie mieszkamy tutaj od lutego 2019 roku, ale oczywiście stan ten odwiedzałem już wcześniej podczas krótszych i dłuższych wizyt. Od lutego mam tutaj zarejestrowane biuro podróży pod nazwą Niceland. Co ciekawe, zainteresowanie wycieczkami na lato było do tej pory zaskakująco duże, ponieważ jestem jedynym polskim pilotem i organizatorem na Alasce. Niestety wirus zbiera swoje żniwo, dlatego plany większości grup muszą zostać odwołane. Sezon planowałem rozpocząć już z początkiem maja, a zakończyć z końcem września, oprócz tego, poza sezonem letnim na Alasce, zaplanowane mam też na jesień i zimę kilka prywatnych wycieczek na Hawaje, do Kalifornii czy przez parki narodowe USA. Anchorage, Alaska POLECAMY RÓWNIEŻ: Polka o koronawirusie na Wyspach Owczych: społeczeństwa nordyckie nie reagują emocjonalnie Co było największym zaskoczeniem na Alasce? Myślę, że przede wszystkim rozmiar, a co za tym idzie dystanse pomiędzy kolejnymi miejscowościami. Alaska to idealne miejsce na uzyskanie licencji pilota samolotów, ponieważ mnóstwo wiosek czy malowniczych terenów dostępnych jest tylko drogą powietrzną, bez jakiegokolwiek połączenia lądowego. Nie do końca zdawałem sobie również sprawę z tego, jak drogie jest tutaj życie, co dyktowane jest między innymi lokalizacją geograficzną stanu i idącą za tym potrzebą importu dóbr. Zaskakujące było też dla mnie to, że pomimo mieszkania w największym mieście regularnie spotykamy na drogach łosie, a zdarza się, że również niedźwiedzie. Szokiem był dla mnie widok beztrosko spacerującego po moim osiedlu niedźwiedzia czarnego, zwłaszcza że mieszkam bardzo blisko centrum. Warto też pamiętać, że Anchorage nie jest typowym amerykańskim miastem rodem z filmów Hollywood - nie ma tu drapaczy chmur, tysięcy ludzi w garniturach czy nawet korków. Wciąż możemy cieszyć się czystym powietrzem oraz niesamowitym widokiem gór i oceanu, które otaczają nasze miasto. Jednak Alaska to wciąż część USA. Czy ma coś wspólnego z tym krajem? Można poczuć w nim "amerykańskość"? Oprócz różnic, o których już wspomniałem, są oczywiście pewne aspekty łączące Amerykanów niezależnie od stanu. Wszystko jest tutaj zdecydowanie większe niż w Europie - począwszy od pokojów hotelowych, przez wielkość marketów aż po porcje posiłków. Rozmiar ma u nas również swoje praktyczne zastosowanie, jak w przypadku potężnych samochodów, które pozwolą dostać się do ukrytego w lesie domu czy poradzą sobie z zaspami śniegu. Można również odczuć tutaj amerykański kult pracy. Liczba małych, lokalnych biznesów jest tu zaskakująco duża przy tak słabym zaludnieniu. Wciąż pamiętam słowa jednego z moich klientów mieszkającego niedaleko Nowego Jorku, który podczas wspólnej wycieczki mówił, że w USA religią jest pieniądz. Zdecydowanie coś w tym jest, również na Alasce. Co ciekawe, nie widać tego jednak na pierwszy rzut oka, zarówno bowiem życie, jak i biznes na Alasce pozbawione są nadętej formalności. W najlepszych restauracjach można spotkać ludzi noszących kalosze, a gubernator stanu w wystąpieniach przed kamerami często wygląda, jakby szykował się na polowanie. Tutejszy ubiór do pracy zazwyczaj determinuje pogoda - praktyczność zdecydowanie przeważa nad prezentacją. Ameryka to również światowe centrum konsumpcjonizmu i nawet u nas w Anchorage, postawa ta jest łatwo zauważalna. Na Alasce mieszka wielu Polaków? Prężnie działa u nas Polish-American Club of Alaska, który regularnie organizuje wydarzenia klubowe. Wspólne malowanie jajek przed Wielkanocą, zimowy kulig dla rodzin, spotkania edukacyjne czy kolacja bożonarodzeniowa odbywają się tu rokrocznie i przyciągają coraz więcej uczestników - nie tylko tych urodzonych w Polsce, ale również zainteresowanych naszym krajem czy swoimi wschodnioeuropejskimi korzeniami. Na Alasce mamy nawet honorowego konsula pana Stanisława Boruckiego, którego bogaty życiorys wypełnić mógłby niejedną książkę. To jedna z pierwszych osób polskiego pochodzenia, którą przyszło mi tu poznać, a jego otwartość i chęć pomocy była niezwykle krzepiąca na początku tak dalekiej od domu przygody. Spotkałem tutaj nawet osobę z mojego rodzinnego miasta Wałbrzych, a sytuacja stała się jeszcze ciekawsza, gdy okazało się, że chodziliśmy z Magdą do tej samej podstawówki. Świat jest dzisiaj wyjątkowo mały. W klubie zdecydowanie przeważa grupa, która wyemigrowała tu przed latami 90., ale zdarzają się również osoby młodsze, które podobnie jak ja, związały się z partnerem mieszkającym na Alasce. Wspaniałe jest przy tym, że pomimo odległości, ich dzieci często świetnie mówią po polsku. Twoja żona pochodzi z Alaski, ale nie poznaliście się w USA, a jak mówiłeś, na Islandii. Dała Ci się poznać jako "typowa Amerykanka", czy może ma jakieś cechy charakteru rodem z Alaski? Elizabeth urodziła i wychowała się w Anchorage na Alasce, ale nie jest przy tym stereotypową Alaskanką. Poznaliśmy się jednak w połowie drogi między naszymi państwami, bo na Islandii. W czasie gdy ja regularnie odwiedzałem wyspę, oprowadzając swoje grupy, Elizabeth studiowała w Reykjaviku język islandzki. Oprócz kilku lat spędzonych w Europie mieszkała również w przepięknych i mocno progresywnych miastach, takich jak Boulder czy Telluride w stanie Kolorado. Elizabeth utożsamia się z Alaską, ale nie jest też w nią ślepo zapatrzona, dzięki czemu potrafi dostrzec słabości samego stanu, jak i całego USA. W naszym przypadku podróże po świecie silnie wpłynęły na wartości, którymi kierujemy się w życiu, dlatego oboje potrafimy dostrzec absurdy i problemy swoich ojczyzn. Wychowanie w tym niezwykłym stanie na pewno sprawiło, że Elizabeth jest osobą praktyczną, bardzo naturalną, z dużą pasją do przyrody i aktywności na świeżym powietrzu, a także łatwo dostrzegalną wrażliwością. Oprócz tego pewnie ze względu na dość długie i ciemne zimy, Elizabeth ma niezwykle łatwą umiejętność wypełniania swojego czasu w domu, który chętnie spędza na nauce, kursach i rozwijaniu swoich zainteresowań. Foto: Damian Hadaś/ / archiwum rozmówcy Thompson Pass, Alaska CZYTAJ TAKŻE: "Ten kraj jest nie tylko ofiarą własnego sukcesu, ale też przy okazji chciwości" - Piotr Mikołajczak o życiu na Islandii Alaska choć ma krótką, to dość burzliwą historię. Przypomnijmy, że początkowo był to region podbity przez Rosję, który Ameryka zakupiła od nich 30 marca 1867 roku. Kto dzisiaj zamieszkuje ten stan? W zdecydowanej większości Amerykanie. Historia zasiedlenia przez białego człowieka Alaski jest bardzo krótka, przynajmniej jak na nasze standardy. Tak naprawdę dopiero pierwsze gorączki złota pod koniec XIX wieku skierowały poważniejsze spojrzenia Amerykanów na tę daleką północ. Od tego czasu trend liczby mieszkańców jest rosnący, a największy skok łączył się z odkryciem na północy Alaski ropy w latach 60. ubiegłego wieku. Na Alasce dość łatwo spotkać przy tym przedstawicieli nawet najegzotyczniejszych państw i kultur świata. Elizabeth wspomina, że w jej liceum uczniowie posługiwali się ponad 40 różnymi językami. Na Alasce wciąż znajdziemy też małe, ortodoksyjne rosyjskie wioski, które są pozostałością po ekspansji Rosji na tych terenach. Alaska to prawdziwa mieszanka kultur, ale mimo to, zdecydowanie dominującą większość stanowią tu Amerykanie. Pomimo swojej niezwykle trudnej i niesprawiedliwej historii, sporą grupę, bo prawie 15 proc. populacji stanowią mieszkańcy o rdzennych korzeniach, którzy od kilku pokoleń starają się zaadoptować do zmian przyniesionych przez zachodni świat. Na szczęście wciąż są tu miejsca, gdzie pielęgnuje się lokalne tradycje i kulturę, a mieszkańcy posługują się językami swoich przodków. Czasami ciężko o tym pamiętać, przylatując na lotnisko w Anchorage na pokładzie samolotu, dopływając gigantycznym statkiem pasażerskim do jednego z portów, czy robiąc zakupy w lokalnym Costco. Życie w odizolowanych wioskach to w moim odczuciu taka prawdziwa wersja Alaski wewnątrz Alaski. Bogactwa Alaski Alaska to region bogaty w złoża. Jakie ma to znaczenie w kontekście gospodarki stanu? Alaska w pierwszym odczuciu kojarzy się Europejczykom z wydobyciem złota. W dużej mierze jest to zasługa programów telewizyjnych czy historie opisujące kolejne gorączki złota jak ta nad rzeką Klondike. Prawdziwe bogactwo tych terenów nie ma jednak formy kruszcu. Złoża ropy odkryte w 1968 roku na północy Alaski formują zarówno teraźniejszość, jak i przyszłość całego stanu. Czy wydobycie złóż wpływa jakoś na życie codzienne mieszkańców stanu? Firmy wydobywcze stały się tutaj w pełni akceptowalną codziennością, a ich wpływ na środowisko, dość skutecznie odkupowany jest dobrze opłacanymi miejscami pracy, znaczącym wsparciem stanowego budżetu oraz pomocą wypłacaną corocznie dla każdego rezydenta Alaski przez Alaska Fund Dividend. Czasami zapomina się tutaj, że to właśnie te firmy czerpią olbrzymie korzyści finansowego z zasobów naturalnych, a tylko mały procent zostawiają w naszym stanie. Ponadto branża wydobywcza oferuje oczywiście wiele miejsc pracy, a ci, którzy zdecydują się być jej częścią, liczyć mogą na naprawdę dobre pieniądze. Często ma to jednak swoją cenę - praca daleko od domu w systemie dwa tygodnie na dwa tygodnie przy prawdziwie arktycznych warunkach - nie jest stworzona dla każdego. Z czego jeszcze utrzymują się mieszkańcy? Rybołówstwo to kolejna gałąź, która na Alasce rośnie bardzo silna, oferując około 60 tys. miejsc pracy. Alaska ze swoją wyjątkowo długą linią brzegową, ponad trzema milionami jezior i dwunastoma tysiącami rzek to idealne miejsce do połowu. W naszych wodach znajduje się prawdziwe bogactwo owoców morza, a także cenionych krabów i ryb, w tym aż pięć gatunków łososi, które chętnie importują nie tylko pozostałe stany USA, ale także inne kraje świata. Nie możemy zapomnieć o turystyce. Szacuje się, że już co ósmy mieszkaniec stanu zaangażowany jest w branżę turystyczną w wielu różnych formach. Alaskę odwiedziły w zeszłym roku prawie dwa miliony turystów, z czego około 70 proc. dotarło tutaj na pokładzie promów pasażerskich. W tej chwili niewiele osób myśli o kilkunastodniowej podróży statkiem wraz z tysiącami innych pasażerów i ciężko tego stanowiska nie zrozumieć, dlatego naszą branżę turystyczną będą czekać nieuchronne zmiany. Ponadto w mieście takim jak Anchorage, kwitnie cały wachlarz większych i mniejszych biznesów, które pomimo względnie małego rynku wydawały się do tej pory prosperować całkiem dobrze. Amerykanie znacznie chętniej niż my korzystają z drobnych usług czy to w postaci restauracji, kawiarni, złotych rączek, pomocy w ogrodzie czy nawet wsparcia w wyprowadzaniu psów. Nieco generalizując, mam wrażenie, że Amerykanie wolą swój czas wykorzystać na zarobienie pieniędzy, dzięki którym opłacić mogą wszystkie potrzebne oraz niepotrzebne usługi. Z tego powodu, często nawet najdziwniejsze z mojego punktu widzenia biznesy, mają się tutaj nad wyraz dobrze. W tej chwili cały rynek został zamrożony i niepewnie oczekuje się przyszłości, dlatego ciężko jeszcze prognozować, kto wyjdzie z tego cało. Foto: Damian Hadaś/ / archiwum rozmówcy Alaska oczami Polaka Damiana Hadasia Na Alasce czujecie się bezpieczniej niż w Europie? Miałem tę przyjemność, że kilka dobrych lat swojego krótkiego wciąż życia spędziłem na Islandii, dlatego mój standard bezpieczeństwa jest trudny do przebicia. Zdecydowanie większe poczucie bezpieczeństwa daje mi możliwość pozostawienia otwartego domu czy nieprzypiętego roweru niż kamery wokół domu, brak zaufania społecznego czy dostęp do broni. Wielu Amerykanów widzi to jednak inaczej, a jakiekolwiek debaty nad dostępem do broni kończyły się do tej pory fiaskiem. ZOBACZ RÓWNIEŻ: Koronawirus w Kalifornii. Relacja Polki: są kolejki do sklepu z bronią Piszesz książkę o Alasce, co chcesz przez nią pokazać? Chcesz obalić pewne stereotypy, a pokazać prawdziwość tego regionu? Mam ten przywilej mieszkać w miejscu, które owiane jest wieloma legendami. Obraz Alaski oparty jest jednak często na stereotypach, chwytliwych artykułach czy nawet nieprawdziwych legendach. Również i moja wiedza wyniesiona z lekcji historii ograniczała się do krótkiej informacji na temat zakupu Alaski przez Stany Zjednoczone w 1867 roku. Duże zainteresowanie prowadzonym przeze mnie Facebook’owym profilem "Kierunek Alaska" oraz mentalne wsparcie znajomych sprawiło, że zainteresowałem się możliwością napisania książki. Brakuje w tej chwili w polskich księgarniach wartościowych pozycji na temat Alaski, dlatego postanowiłem chociaż trochę przybliżyć niesamowite historie tego stanu. W swoich opowieściach chciałbym przedstawić czytelnikom zarówno trudną historię rdzennych mieszkańców, jak i przedstawić niezwykłe przygody pionierów stawiających czoła najdzikszej przyrodzie. Również wydarzenia takie jak transport serum psimi zaprzęgami na ratunek wiosce Nome, wielkie trzęsienie ziemi z 1964 roku czy wyciek ropy z tankowca Exxon Valdez to w moim odczuciu historie, które warto bliżej opisać, aby zrozumieć dzisiejszą Alaskę. Swoją książką chciałbym zainteresować czytelników nie tylko niezwykłą przyrodą, która przyciąga masy turystów, ale także historiami, których nie znajdziemy na polskich półkach. Książce daleko będzie jednak do typowego reportażu i daleko idących wniosków, na które nie czuję się jeszcze gotowy - traktuję ją jako wprowadzenie do bogatej historii niezwykłego stanu, idealne przed planowaniem własnej wizyty na Alasce. Koronawirus na Alasce Gubernator każdego stanu ustala zasady dot. walki z koronawirusem. Czy na Alasce obowiązują jakieś obostrzenia? Również nasz gubernator na codziennie zwoływanych konferencjach informuje nas o tym, jak wyglądają sprawy związane z COVID-19. Alaska dość szybko wprowadziła szereg obostrzeń, zarówno na poziomie stanowym, jak i lokalnym tak jak w przypadku Anchorage. Wiele biznesów pozostaje zamkniętych, utrudnione jest przemieszczanie się pomiędzy miastami, a szkoły są nieczynne od kilku tygodni. Abstrahując od polityki, muszę przyznać, że spokojny ton, wsparcie opiniami specjalistów z dziedziny medycyny oraz wiara w mieszkańców Alaski zarówno u gubernatora stanu, jak i burmistrza Anchorage mocno mi imponuje. W przeciwieństwie do wielu krajów świata nasze media informowały niedawno, że ze względu na wstrzymanie wszystkich zabiegów medycznych oprócz tych niezbędnych, pojawia się u nas problem z brakiem pracy dla pielęgniarek w lokalnych szpitalach. To sytuacja, którą ciężko wyobrazić sobie z tym, co dzieje się obecnie we Włoszech, Hiszpanii czy stanie Nowy Jork. Koronawirus to problem, który generuje szereg innych. Jednym z kluczowym na Alasce jest na pewno spadek ceny ropy. Spadek ceny ropy wydobywanej w okręgu North Slope na Alasce będzie miał istotne znaczenie dla stanowej przyszłości. W tej chwili to właśnie od jej wartości zależy mocno, ile pieniędzy wpłynie do naszego budżetu, który silnie oparty jest na opłatach i podatkach od firm wydobywczych. Naturalne jest więc, że cena, która spadła w ostatnich tygodniach drastycznie musi się na nas odbić. Alaska może stać więc przed bardzo dużym kryzysem, nowymi cięciami budżetowymi, a także problemem (exodusu) migracji mieszkańców do innych stanów w poszukiwaniu pracy. Może to też odpowiedni czas, aby otworzyć się u nas na nowe rozwiązania i nie uzależniać przyszłości stanu od sytuacji wielkich koncernów? Foto: Damian Hadaś/ / archiwum rozmówcy Alaska oczami Polaka Damiana Hadasia Kolejną sprawą jest kwestia bezdomności, z którą borykają się całe Stany Zjednoczone. Niestety żadne kolejne rządy USA nie były sobie w stanie poradzić sobie z problemem bezdomności i wygląda na to, że podobnie jak z dostępem do broni, zjawisko to stało się po prostu elementem amerykańskiej codzienności. W naszym stanie mówimy o liczbie prawie dwóch tysięcy bezdomnych, którzy w prowizorycznych namiotach próbują przetrwać niewyobrażalnie trudne zimowe warunki. Osoby bezdomne to często weterani wojenni, osoby uzależnione od alkoholu czy narkotyków, czy mieszkańcy rdzennego pochodzenia wykluczeni ze swoich wiosek. Historii i dramatów jest tam jednak tyle, co istot, dlatego nie chciałbym generalizować zjawiska, bo prowadzi to zwykle do niebezpiecznego w skutkach całkowitego wykluczenia, które obecnie obserwujemy nie tylko Stanach Zjednoczonych. Analogiczną sytuację znajdziemy przecież też w Europie, gdzie tysiące ludzi zamieszkujących obozy uchodźców nie wie, co przyniosą najbliższe dni. Wraz z mediami, mamy niezwykle łatwą zdolność przymykania oczu na tragedie i chyba w dobie globalizacji już się tej wrażliwości na nowo nie nauczymy. Jak władze stanu próbują im pomagać w czasie pandemii? Anchorage przygotowało kilka dodatkowych lokalizacji, które służą jako schroniska dla osób bezdomnych, w tym na przykład Sullivan Arena, służące normalnie jako boisko do rozgrywek hokeja. Ciężko jednak wyobrazić sobie, żeby osoby, które codziennie mierzą się z niewyobrażalną tragedią i walczą o przetrwanie kolejnego dnia, skupiały się w tej chwili na bezpiecznej izolacji, noszeniu maseczek ochronnych czy dezynfekcji rąk. Wiele osób bezdomnych wciąż pozostaje więc na ulicach naszego miasta, spędzając kolejne noce w otoczeniu innych namiotów. Opowiadałeś o grupach rdzennych mieszkańców Alaski. Czy do ich wiosek również dotarł koronawirus? Wiele wiosek zostało dość szybko zamkniętych, aby chronić lokalne społeczności. W tej chwili wygląda na to, że sytuacja jest względnie opanowana i nie pojawiają się tam żadne przypadki zachorowań. Trudno znaleźć jest jednak rozsądne, bezpieczne i długoterminowe rozwiązanie w tej sprawie, chociaż pozostaje mieć nadzieję, że skoro rdzenni mieszkańcy przez setki lat radzili sobie w surowych warunkach bez żadnego kontaktu z zachodnim światem, to i teraz potrafią znacznie lepiej niż my dostosować się do nowej sytuacji. Pamiętajmy jednak, że dramat, w miejscach pozbawionych szpitali i opieki medycznej, rozpocząć się może wraz z jedną przybyłą do wioski zakażoną osobą. W takich miejscach zatrzymanie wirusa może stać się wyjątkowo trudne, o czym rdzenni mieszkańcy niejednokrotnie przekonali się na własnej skórze, odkąd pojawili się tu pierwsi Europejczycy. Należy więc w tym przypadku zachować wyjątkową ostrożność w działaniach. Władze prognozują przyszłość? Większość polityków jak ognia unika konkretnych dat oraz obietnic w obliczu tak wyjątkowej i delikatnej sytuacji. Oczywiście coraz częściej mówi się o stopniowym otwieraniu gospodarki, która skupi się na początku na lokalnych biznesach. Trudno przewidzieć jednak nawet krótkofalowe skutki dla przyszłości Alaski, a tym bardziej rozmawiać na temat przyszłości stanu za sześć miesięcy czy rok. Odnoszę czasami wrażenie, że Alaska ze względu na swoją geograficzną izolację, względnie małą liczbę mieszkańców, a także szybką mobilizację do działań, dość łagodnie przechodzi ten kryzys pod względem zdrowotnym, ale przy tym wyjątkowo mocno odczuje jego skutki ekonomiczne. Musimy pamiętać, że nawet jeżeli wiele biznesów będzie mogło legalnie rozpocząć swoje działania, to wciąż największe branże mocno uzależnione są od nastrojów w pozostałych Stanach, a także w Azji czy w Europie. Sytuacja polityczna w USA Choć mówimy o geograficznej izolacji Alaski, to jednak nie możemy zapominać, że to stan USA, którego prezydentem jest Donald Trump. Jego ostatnie działania sprawiają wrażenie, że polityk odwraca się od świata? Mam na myśli fakt, że odszedł od porozumienia paryskiego, zerwał porozumienie nuklearne z Iranem, czy wycofał się z Syrii i planuje pełne wyjście z Afganistanu. USA zamieszkuje liczba zbliżona do połowy całej Europy, dlatego jakiekolwiek próby generalizacji opinii, szczególnie politycznych, skazane są moim zdaniem na porażkę. Nie brakuje głosów, które zupełnie nie zgadzają się z decyzjami podejmowanymi przez Donalda Trumpa, ale pojawia się również wiele opinii popierających każde jego słowa. Sytuacja w USA jest obecnie podobna jak w wielu innych krajach świata, w tym w Polsce, gdzie prezydent liczyć może na bezgraniczne poparcie swojego elektoratu, którego żadna siła nie jest w stanie zmienić. Donald Trump, jako człowiek od lat związany z biznesem, często bez konsultacji ze specjalistami, zaskakuje obywateli USA kolejnymi informacjami o nadchodzącej szczepionce, opanowaniu wirusa, o skutecznym leku, który wkrótce pojawi się na rynku czy rychłym otwieraniu gospodarki. Jego pamiętne słowa o tym, że na Wielkanoc kościoły w Stanach wypełnią się po brzegi wiernymi, nie sprawdziły się, ale duża część opinii publicznej odebrała je jako pozytywną prognozę zbliżającej się "normalności". W moim odczuciu, niestety jak zawsze, niezależnie od skali tragedii zwykłych ludzi, obie strony sceny rozgrywają swoją wyrachowaną grę polityczną. W tej chwili na terenie wielu stanów USA odbywają się coraz śmielsze protesty przeciwko dalszemu wstrzymywaniu gospodarki, które szybko przekształcają się w pokaz wsparcia Trumpa. Prezydentowi wydaje się to na korzyść, a kolejnymi wypowiedziami prowokuje wszystkich do tego, aby było o nim zawsze głośno. A za pasem wybory... W tej chwili ciężko mówić o jakiejkolwiek kampanii prezydenckiej podobnie zresztą jak w Polsce. Kandydat Partii Demokratycznej, Joe Biden nie może liczyć na swoje miejsce w mediach, w przeciwieństwie do Trumpa, którego wystąpienia codziennie komentowane są we wszystkich amerykańskich, a nawet światowych mediach. W tej chwili nikt nie jest pewny, jak wyglądać będą zaplanowane na listopad wybory. Nawet jeżeli aktualną sytuację uda się wkrótce opanować to zapowiadana, druga fala zachorowań jesienią może całkowicie zmienić jakiekolwiek plany. Kampania wydaje się w tej chwili być walką Donalda Trumpa z samym sobą. Jego często nieostrożne wypowiedzi wywołują gniew przeciwników oraz zachwyty wśród zwolenników, ale nikt nie wie, co przyniesie mu na język ślina kolejnego dnia. Wiele zależy też od tego, jak wyglądać będzie USA za kilka miesięcy, jak Ameryka poradzi sobie z olbrzymim wzrostem bezrobotnych oraz jaka będzie finalna liczba ofiar wirusa. Wygląda jednak na to, że niezależnie od czegokolwiek obecny prezydent liczyć może na stały, wierny aż po grób elektorat, wśród którego wielu traktuje go jak największego narodowego bohatera. I to jest dla mnie niezwykle przerażające. *** Damian Hadaś - jedyny organizator turystyki na Alasce skupiającym się na polskich podróżujących, prowadzi biuro Niceland oraz stronę o Alasce. Polak mieszkający od ponad roku na Alasce wierzy, że jego personalizowana oferta wycieczek dla klientów indywidualnych i małych grup zainteresują Polaków. Damian od lat związany jest z branżą turystyczną prowadząc grupy po najpiękniejszych zakamarkach Islandii, Norwegii, Gruzji czy Nepalu. Jego środowiskowe wykształcenie i szczere zamiłowanie do natury stara się przekazywać podczas wszystkich swoich wycieczek.